Prostaat
De prostaat is een klier, zo groot als een kastanje. Deze klier zit onder de blaas. De plasbuis loopt vanuit de blaas door de prostaat en penis naar buiten. De prostaat produceert het vocht waar de zaadcellen in zwemmen. Bij een zaadlozing komt dit vocht via de plasbuis naar buiten.
VERANDERINGEN OP OUDERE LEEFTIJD
Op oudere leeftijd (50 plus) verandert de prostaat. Een van die veranderingen is dat de prostaat meestal groter wordt. De prostaat kan de plasbuis gedeeltelijk dicht drukken. Ook de spieren van de blaas blijken op oudere leeftijd vaak minder goed te werken. Door deze veranderingen kunnen plasproblemen ontstaan zoals vaker plassen, moeilijker plassen, zwakkere straal, nadruppelen of het gevoel dat uw blaas niet leeg is na het plassen. Deze veranderingen zijn goedaardig en hebben zelden iets met prostaatkanker te maken.
PROSTAATKANKER
Prostaatkanker komt vooral voor bij mannen op hogere leeftijd (70 plus) en groeit dan heel langzaam. Zo langzaam dat de meeste mannen met prostaatkanker er nooit last van zullen hebben. Prostaatkanker geeft pas in een heel laat stadium klachten. Slechts een op de tien mannen met prostaatkanker (10%) krijgt hiervan op den duur klachten. Meestal komen deze klachten door uitzaaiingen van de prostaatkanker, zoals botpijnen (in rug of heup), een verminderde eetlust en een algemeen gevoel van ziek zijn. Het is zelden dat iemand plasklachten door prostaatkanker heeft.
Slechts drie op de honderd mannen met prostaatkanker (3%) gaan er uiteindelijk aan dood. De meeste mannen met prostaatkanker overlijden door ouderdom of door andere ziekten.
Sommige mannen hebben een erfelijke aanleg voor prostaatkanker. Dit komt erg weinig voor.
WEL OF GEEN ONDERZOEK ?
Er is een aantal redenen om geen onderzoek te doen naar prostaatkanker:
Onderzoek om prostaatkanker op te sporen geeft weinig duidelijkheid over het wel of niet hebben van prostaatkanker (zie verder).
Op dit moment denken we dat de levenskansen (levensduur) van iemand met prostaatkanker niet beter worden door medische behandeling, ook niet als de prostaatkanker vroeg wordt opgespoord. Terwijl de behandeling (operatie of bestraling) wel bijwerkingen kan hebben, zoals het niet meer kunnen ophouden van de plas of geen erectie meer kunnen krijgen.
Wanneer u door uitzaaiingen van de prostaatkanker klachten krijgt, kan een behandeling vaak wel helpen de klachten te verminderen.
Het is op dit moment dus twijfelachtig of onderzoek om prostaatkanker vroeg te ontdekken u veel oplevert. Dit geldt ook voor mannen met een erfelijke aanleg voor prostaatkanker.
ONDERZOEK NAAR PROSTAATKANKER
Allereerst kan de prostaat met een vinger via de anus worden afgetast. Oudere mannen hebben vaak een wat grotere prostaat, maar dat heeft zelden iets met kanker te maken. Een onregelmatige, asymmetrische, knobbelige vorm kán op prostaatkanker wijzen, maar het kan ook niet zo zijn. Anderzijds: ook als de prostaat normaal en gelijkmatig aanvoelt, is prostaatkanker niet uitgesloten.
Ten tweede is er het bloedonderzoek, waarbij het PSA-gehalte van uw bloed wordt gemeten. Een verhoogd PSA-gehalte kán op prostaatkanker wijzen, maar kan ook andere oorzaken hebben. Een laag PSA-gehalte is bij prostaatkanker minder waarschijnlijk, maar bewijst niet dat u geen prostaatkanker heeft. Het bloedonderzoek geeft dus weinig zekerheid over het wel of niet hebben van prostaatkanker.
HOE GAAT HET VERDER ?
Na het bovenstaande gelezen te hebben, kunt u zelf bepalen of u de twee genoemde onderzoeken wilt laten doen. Besluit u de twee bovenstaande onderzoeken te laten uitvoeren, dan zal bij het vinden van een knobbelige prostaat of een verhoogd PSA verder onderzoek nodig zijn om meer duidelijkheid te krijgen. Dat betekent dat u verwezen kunt worden naar een specialist (uroloog)
Vaak zijn er bij het aftasten van de prostaat en het bloedonderzoek geen afwijkingen gevonden. Bedenk dan dat ook als u dit onderzoek na enige tijd zou willen herhalen, de waarde van de uitslagen betrekkelijk blijft.
HEEFT U NOG VRAGEN?
Als u na het lezen van deze brief nog vragen heeft, kunt u ons bellen en een afspraak maken, of kom op het spreekuur langs.