Hoesten

Hoesten is een natuurlijke manier van het lichaam om de luchtwegen schoon te maken. Door hoesten verwijdert u slijm, rookdeeltjes en stof uit de keel, luchtpijp of longen. Als bij het hoesten nauwelijks slijm vrijkomt, spreken we van een droge hoest of kriebelhoest.

HOE ONTSTAAT HET?

De luchtwegen zijn bekleed met slijmvlies, van de binnenkant van uw neus tot diep in uw longen. Als het neusslijmvlies wordt geprikkeld, gaat u niezen. Wordt het slijmvlies ergens in de rest van de luchtwegen geprikkeld, dan gaat u hoesten. De hoestprikkel wordt bijvoorbeeld veroorzaakt door een infectie, door vervuilde lucht, door veel hoesten, door veel schrapen van de keel of door overgevoeligheid van de luchtwegen. Door de prikkeling zwelt het slijmvlies op en produceert het meer slijm.

Infectie

Hoesten ontstaat vaak na een verkoudheid, veroorzaakt door een virus dat in het slijmvlies van de neus, keel of luchtpijp zit. We noemen dit een bovenste luchtweginfectie. Door het virus raakt het slijmvlies geprikkeld. Het zwelt op en produceert snot of slijm. Snot dat vanuit de neus-keelholte in de keel terechtkomt, kan een hoestprikkel geven. Ook slijm in de keel of luchtpijp geeft een hoestprikkel. Na vijf tot zes dagen is het virus weg. Het hoesten en snotteren kan nog een paar weken blijven.

Hoesten kan ook een teken zijn van infecties die lager in de luchtwegen zitten, zoals bronchitis en longontsteking. De kleur van het opgehoeste slijm zegt niets over de ernst en de aard van de infectie. Sommige infecties veroorzaken een kenmerkende hoest. Zo krijgt iemand met kinkhoest steeds hoestbuien waarbij hij of zij lang achter elkaar blijft hoesten waarna hij of zij met een gierend geluid inademt. Bij pseudokroep hebben kleine kinderen vaak een heel zware blafhoest, als van een zeeleeuw.

Overgevoelige luchtwegen

Na een verkoudheid of bovenste luchtweginfectie kunnen de slijmvliezen nog enige tijd overgevoelig zijn. U kunt daardoor nog weken blijven hoesten, bijvoorbeeld op momenten dat u naar buiten gaat en koude lucht inademt. Bij sommige mensen is de overgevoeligheid van de luchtwegen (hyperreactiviteit) aangeboren. Ze gaan hoesten van prikkels waar de meeste mensen niet op reageren, zoals baklucht, parfum of koude lucht. Mensen met hyperreactieve luchtwegen hebben bijvoorbeeld veel sneller last van rook. Hyperreactiviteit kan ook te maken hebben met astma.

Vervuilde lucht

Rook, uitlaatgassen en chemische dampen (zoals chloor, zwavel, ammoniak) kunnen de luchtwegen prikkelen. Roken kan ervoor zorgen dat u bij een luchtweginfectie veel langer last heeft van hoesten dan normaal. Ook een verandering van klimaat zoals door airconditioning, tocht, kou, vocht of droogte, kan een hoestprikkel geven.

Hoesten en schrapen

Als u veel hoest of vaak de keel schraapt, kan dat het keelslijmvlies irriteren. Dat kan op zich weer een hoestprikkel geven. Veel hoesten kan er dus toe leiden dat de hoestprikkel in stand wordt gehouden.

ADVIEZEN

Hoesten door een verkoudheid gaat vanzelf over.

Bij kriebelhoest geeft een lepel honing of een dropje soms verlichting. Iets warms drinken (thee, bouillon) helpt soms ook. De meeste hoestmiddelen die u bij de drogist of apotheek kunt kopen, werken niet beter. Geef geen honing aan kinderen jonger dan één jaar. In honing kunnen bacteriën zitten waar baby’s ziek van kunnen worden.

Rook niet en vraag de mensen om u heen om niet in uw omgeving te roken. De rook prikkelt de luchtwegen en maakt dat u bij een luchtweginfectie langer blijft hoesten. Op de praktijk kunnen we u advies en ondersteuning geven bij stoppen met roken.

Probeer ook andere hoestprikkels (gassen, dampen) te vermijden.

Vermijd veelvuldig schrapen van de keel. Het irriteert de keel en kan een hoestprikkel geven.

MEDICIJNEN

Over het algemeen zijn medicijnen niet nodig. Van middelen zoals noscapine of codeïne wordt gezegd dat ze de hoestprikkel tegengaan, maar dit is niet bewezen. Noscapine en codeïne hebben als bijwerking dat u er slaperig van wordt. Codeïne kan ook verstopping (obstipatie) veroorzaken. Vanwege deze bijwerkingen en omdat de luchtweginfectie er niet van geneest, raden we het gebruik niet aan.

Bijna alle luchtweginfecties worden veroorzaakt door een virus. Omdat antibiotica alleen maar tegen bacteriën helpen, worden ze bij luchtweginfecties zelden gegeven.

HOE GAAT HET VERDER?

Hoesten door verkoudheid gaat binnen twee of drie weken vanzelf over. Vaak zelfs al eerder.

Bel de praktijk als de hoest langer duurt of als u of uw kind er andere klachten bij krijgt zoals

• benauwdheid,
• een heel snelle ademhaling,
• ademhaling die af en toe even stopt
• piepende ademhaling,
• sufheid,
• verwardheid,

• koorts

  • baby’s jonger dan 3 maanden en volwassenen ouder dan 75 jaar: bel op de eerste koortsdag
  • oudere kinderen en volwassenen: bij meer dan drie dagen koorts
  • na een aantal koortsvrije dagen opnieuw koorts
• koude rillingen.

Neem ook contact op als u veel pijn heeft bij de ademhaling. Wanneer u langdurig hoest, afvalt of bloed ophoest, is verder onderzoek nodig. Er wordt dan gekeken of er een andere oorzaak voor het hoesten is. Met verder onderzoek zijn vaak ernstige oorzaken uit te sluiten.