Duizeligheid
Wanneer mensen over duizeligheid praten, kunnen ze verschillende dingen bedoelen. Bijvoorbeeld: alles draait om me heen, ik heb een licht gevoel in mijn hoofd, het gevoel dat ik wegraak of een onvast gevoel in de benen. Duizeligheid is onaangenaam en hinderlijk. Het maakt soms onzeker en angstig.
In deze brief onderscheiden we drie vormen van duizeligheid:
-
draaiduizeligheid,
-
een licht gevoel in het hoofd,
-
bewegingsonzekerheid.
DRAAIDUIZELIGHEID
Bij draaiduizeligheid ziet u de omgeving draaien. Soms voelt het alsof u zélf beweegt, valt of draait. Het kan zijn dat u hierbij gaat zweten, bleek en misselijk wordt en moet overgeven. Het kan ook zijn dat u tijdelijk minder hoort, last heeft van oorsuizen of van een vol gevoel in het oor. Draaiduizeligheid heeft te maken met uw evenwichtsorgaan. Er zit een evenwichtsorgaan bij elk oor. Als een evenwichtsorgaan niet goed werkt, krijgen uw hersenen verkeerde informatie, waardoor alles om u heen lijkt te draaien.
LICHT GEVOEL IN HET HOOFD
Een licht gevoel in het hoofd of het gevoel bijna flauw te vallen kan worden veroorzaakt door:
-
spanningen, angst en somberheid; soms gaat dit samen met snel en oppervlakkig ademen (hyperventileren);
-
Heftige emoties (bijvoorbeeld schrikken) of vermoeidheid (bijvoorbeeld na lang staan); zweten en bleekheid kunnen aan deze vorm van duizeligheid voorafgaan;
-
plotseling opstaan uit een stoel of bed;
-
bloedarmoede;
-
bepaalde medicijnen die duizeligheid als bijwerking kunnen hebben, zoals plaspillen, bloeddrukpillen, slaappillen, antidepressiva, sommige pijnstillers en sommige antibiotica.
Het is nog niet duidelijk of nekklachten (gespannen nekspieren of whiplash) duizeligheid kunnen veroorzaken.
BEWEGINGSONZEKERHEID
Vooral op oudere leeftijd kan duizeligheid ontstaan door een onvast gevoel in de benen. Bij zitten of liggen is de duizeligheid weg. Deze vorm van duizeligheid noemen we bewegingsonzekerheid. Vaak spelen verschillende factoren een rol, zoals slecht zien, zwakte van de beenspieren, voetproblemen, en bijwerkingen van medicijnen.
DAGBOEK
Het is goed om eerst uit te zoeken welke vorm van duizeligheid u heeft en waardoor de klachten worden uitgelokt. Het kan helpen gedurende een periode een dagboek bij te houden waarin u alles opschrijft wat met uw duizeligheid te maken zou kunnen hebben. Voorbeelden van vragen die u in uw dagboek kunt beantwoorden zijn: Wanneer word ik duizelig? Waar ben ik op dat moment mee bezig? Wat merk ik verder aan mijn lichaam? Hoelang duurt de duizeligheid? Wat helpt om de duizeligheid te verminderen? Ben ik bang dat de duizeligheid terugkomt? Door het dagboek te bekijken wordt vaak duidelijk welke vorm van duizeligheid u heeft en wat u eraan kunt doen.
ADVIEZEN
Als u weet welk type duizeligheid u heeft, kunt u verdere maatregelen nemen. Deze kunnen per persoon verschillen, afhankelijk van de oorzaak van uw klachten. Soms moeten spanningen worden weggenomen door uw situatie thuis of op het werk aan te pakken.
Probeer ondertussen gewoon te blijven bewegen en uw dagelijkse bezigheden voort te zetten. Sommige aanvallen van duizeligheid zijn niet te vermijden. Wanneer u daarbij erg duizelig bent, kunt u het beste even gaan liggen totdat het weer wat beter gaat.
MEDICIJNEN
-
Soms worden medicijnen tegen draaiduizeligheid gebruikt zoals cinnarizine, betahistine, piracetam of flunarizine. Of deze middelen echt helpen, is niet aangetoond. Het kan zijn dat de klachten hierdoor juist langer aanhouden.
-
Bij misselijkheid en overgeven helpen middelen als metocloperamide en domperidon. Deze middelen zijn er ook als zetpillen.
-
Wanneer duizelingen ontstaan door ernstige spanningen of angst, worden soms benzodiazepines gegeven. Omdat deze kalmerende middelen verslavend werken, worden ze hooguit voor een korte periode (vijf tot zeven dagen) voorgeschreven. Bovendien kunnen kalmerende middelen soms juist duizeligheid veroorzaken.
HOE GAAT HET VERDER?
Maak opnieuw een afspraak als de klachten verergeren of na vier weken nog niet over zijn. Neem uw dagboek mee naar de praktijk, dan bespreken we hoe het gaat en welke maatregelen u kunt nemen.
Niet alle duizeligheid valt in te delen in een van de genoemde groepen. Vaak blijft de oorzaak onduidelijk. Gelukkig is de oorzaak zelden ernstig en gaat de duizeligheid meestal vanzelf over.